Wiele osób chorujących na depresję ma wiele obaw przed farmakoterapią. Obawiają się oni wielu aspektów tej metody leczenia, takich jak na przykład skutki uboczne. Zastanawiają się też nad wpływem antydepresantów na ich psychikę i funkcjonowanie. Jest też spora grupa ludzi, którzy często korzystają z leków na depresję, traktując je jako pigułki szczęścia. Faktem jest, że antydepresanty to leki, które silnie oddziałują na układ nerwowy, wyrównując poziom neuroprzekaźników mózgowych (dopaminy i serotoniny), które odpowiadają za nastrój i samopoczucie. Zbyt mała ilość tych neuroprzekaźników powoduje gorsze samopoczucie i zaburzenia depresyjne. Antydepresanty są stosowane w leczeniu różnych zaburzeń psychicznych, tj. zaburzeń obsesyjno-kompulsywnych, lęku napadowego, fobii społecznej, zespołu stresu pourazowego czy zaburzeń lękowo-depresyjnych. Co ważne, zaburzenia te nie powinny być leczone jedynie poprzez farmakoterapię. Główną rolę w leczeniu odgrywa tutaj psychoterapia. Jakie są rodzaje antydepresantów?
Leki antydepresyjne możemy podzielić na kilka grup: Inhibitory wychwytu zwrotnego neuroprzekaźników, które hamują wychwyt zwrotny hormonów tj. dopaminy, serotoniny i noradrenaliny w ośrodkowym układzie nerwowym. Leki te powodują, że w mózgu pacjenta znajduje się większe stężenie tych hormonów, co poprawia nastrój i samopoczucie. Do inhibitorów wychwytu zwrotnego zaliczamy: Leki o receptorowych mechanizmach działania, wśród których wyróżniamy: antagonisty receptora α2. Nowoczesne antydepresanty są stosunkowo bezpieczne i dobrze tolerowane przez pacjentów. Ich działanie polega głównie na obniżaniu lęku, niepokoju, smutku i napięcia. Zmniejszanie poziomu głębokości przeżywania i lęku społecznego oraz „stępienie" stanów emocjonalnych może modyfikować niektóre nasze reakcje i zachowania. Możemy mniej analizować różne sytuacje społeczne, mniej rozpamiętywać swoje porażki, zrezygnować z porównywania się z innymi na swoją niekorzyść. Może to spowodować, że będziemy bardziej pewni siebie i odważni w relacjach społecznych. Leczenie przeciwdepresyjne może też powodować poprawę zapamiętywania i koncentracji uwagi. Natomiast, co bardzo ważne, antydepresanty nie zmieniają naszych cech osobowości ani poglądów. Nie wpływają też na zmianę tożsamości, ale poprzez wyrównanie i ustabilizowanie nastroju i stanu emocjonalnego pomagają choremu wrócić do stanu pierwotnego, sprzed okresu choroby. Omawiając wpływ antydepresantów na naszą psychikę nie sposób pominąć też ich skutków ubocznych. Niestety niektóre antydepresanty powodują bezsenność, bóle i zawroty głowy. Zdarza się też, że u niektórych osób leczonych na depresję mogą wystąpić myśli i zachowania samobójcze. Jednak nowoczesne leki drugiej generacji są znacznie bardziej bezpieczne od swoich poprzedników i nie wywołują aż tak wielu skutków ubocznych. Zadaniem farmakoterapii jest więc pomóc pacjentowi w przywróceniu jego przedchorobowego stanu psychofizycznego, wyrównaniu i ustabilizowaniu emocji. Zatem antydepresanty z pewnością nie zmieniają pacjenta w człowieka zupełnie innego niż osoba przed zachorowaniem na depresję. Co więcej, leki przeciwdepresyjne należy brać zawsze pod ścisłą kontrolą lekarza psychiatry i obserwować reakcje swojego organizmu na określony środek medyczny. Nie należy też zapominać o tym, że podstawą leczenia obok farmakoterapii jest psychoterapia. Połączenie leków antydepresyjnych z psychoterapią może przynieść pozytywne skutki i znacznie polepszyć jakość życia i funkcjonowanie chorego na depresję. Jeśli nasze samopoczucie znacznie uległo pogorszeniu i okres ten trwa co najmniej dwa tygodnie, należy zgłosić się do psychologa lub psychiatry. Psycholog jeśli zauważy taką potrzebę, z pewnością odeśle nas na konsultację lekarską. Podczas wizyty u psychiatry lekarz dobierze nam odpowiednie leki i wypisze receptę. Antydepresanty należy przyjmować systematycznie według zaleceń i pod kontrolą lekarza. Leczenie trwa zwykle od kilku do kilkunastu miesięcy. Ważne jest to, że nie można samemu decydować o zmniejszeniu lub zwiększeniu dawki przyjmowanych leków bez konsultacji z psychiatrą. Pod żadnym pozorem nie można też samowolnie odstawiać leków. Takie zachowania mogą spowodować bowiem nawrót choroby zwiększając tym samym nasze cierpienie.Rodzaje antydepresantów
Czy i w jaki sposób antydepresanty wpływają na ludzką psychikę?
Kiedy należy zacząć farmakoterapię?
