DDA to skrót od Dorosłych Dzieci Alkoholików. Nie jest to choroba, a nawykowy sposób działania, doświadczania uczuć i myślenia o świecie. Doświadczenia wyniesione z dzieciństwa w rodzinie z problemem alkoholowym u wielu mężczyzn i kobiet skutkują w dorosłym życiu utrwalonymi schematami odczuwania, zachowania i myślenia. Schematy te bardzo często utrudniają normalne funkcjonowanie. Są dysfunkcyjne – sprawiają, że zależna od nich osoba cierpi z ich powodu, nie wiedząc o tym, że można coś zmienić. (Bielarczyk, 2017). Nazywamy to syndromem dorosłego dziecka alkoholika.
Z raportów Krajowego Centrum Przeciwdziałania Uzależnieniom wynika, że ilość spożywanego alkoholu na jednego mieszkańca w Polsce systematycznie wzrasta. W związku z tym problem dzieci alkoholików również staje się coraz poważniejszy. Jednak nie u wszystkich osób wychowywanych w rodzinie z problemem alkoholowym objawiają się cechy syndromu DDA. Niektórzy ludzie adaptują się do trudnej rzeczywistości w sposób, który nie powoduje w dorosłym życiu cierpienia i bolesnych przeżyć. Sam fakt, że dana osoba wychowywała się w rodzinie, gdzie był alkoholik, nie oznacza, że od razu musi szukać pomocy psychologa (Bielarczyk, 2017). Jak pisze Gąsior (2008) praktyka terapeutyczna i badania wskazują na trzy główne podgrupy Dorosłych Dzieci Alkoholików: Dorastanie w rodzinie z problemem alkoholowym Dla dziecka w rodzinie dotkniętej problemem alkoholowym, życie jest pełne trudności i chaosu. Codziennie musi zmagać się z nieprzewidywalnością sytuacji. Doświadcza drastycznych zmian w zachowaniu rodzica - jednego dnia wydaje się normalny, a następnego staje się agresywny i nieprzewidywalny. Dziecko często nie rozumie, co się dzieje, a pozostali członkowie rodziny, zatopieni w problemach alkoholika, nie są w stanie lub nie chcą mu tego wytłumaczyć. Gdy rodzic używa przemocy pod wpływem alkoholu, sytuacja dziecka staje się jeszcze trudniejsza. Te negatywne doświadczenia mogą mieć wpływ na rozwój dziecka, szczególnie w kontekście kształtowania się jego stylu przywiązania. Dzieci te mogą wykształcić style przywiązania, które sprawiają, że mają trudności w nawiązywaniu bliskich relacji i radzeniu sobie z emocjami (Bielarczyk, 2017). Osoby, które dorastają w rodzinach z problemem alkoholowym, często doświadczają różnych trudności w funkcjonowaniu w społeczeństwie. W dorosłym życiu mogą przejawiać takie cechy jak nadmierna odpowiedzialność, trudności w nawiązywaniu relacji czy nadmierna krytyczność wobec siebie i innych. Jednakże, mimo tych trudności, istnieje możliwość wsparcia i terapii, która może pomóc tym osobom w radzeniu sobie z przeszłością i budowaniu satysfakcjonujących relacji w dorosłym życiu. Termin "Dorosłe Dzieci Alkoholików" (DDA) odnosi się do osób, które dorastały w rodzinach dotkniętych problemem nadużywania alkoholu przez rodziców lub jednego z rodziców. W atmosferze rodzin alkoholowych często zabrakło im prawdziwego dzieciństwa, ponieważ musiały szybko dorosnąć i przejąć odpowiedzialność za siebie i innych. Mimo że osiągnęły dorosłość, wciąż wewnętrznie pozostają dziećmi, często zmagającymi się z obawami, ukrytymi emocjami i niskim poczuciem wartości (Kałdon, 2015). Zakłada się, że jeśli dziecko pochodzi z rodziny z problemem alkoholowym, to automatycznie wiadomo, z jakimi problemami będzie się zmagać i jakiej pomocy potrzebuje. Jakże błędne jest to myślenie, ponieważ nie uwzględnia ono zróżnicowanych trudności i potencjału rozwojowego Dorosłych Dzieci Alkoholików (DDA). Można jednak wyłonić listę cech charakterystycznych dla osób z syndromem DDA (Cermak, 2011). Niektóre z nich to: Osoby z syndromem Dorosłych Dzieci Alkoholików (DDA) często mają trudności z wyrażaniem uczuć. Nierzadko nie są świadome swoich emocji i czasami uważają je za ciężar. Przeraża je myśl, co mogłyby odkryć, gdyby pozwoliły sobie na odczuwanie czegokolwiek. W ich rodzinach okazywanie negatywnych emocji było zakazane. DDA starają się nie reagować zbyt emocjonalnie i cenią sobie porządek, gdy wszystko jest na swoim miejscu. Czują się znacznie lepiej, mając większy wpływ na otaczające ich wydarzenia, a świadomość, że nie panują nad wszystkim, wywołuje u nich niepokój. Kiedy pojawia się konflikt, osoby te starają się go unikać, ponieważ uważają je za coś złego, prowadzącego do przemocy. Starają się za wszelką cenę unikać sporów, często dostosowując się do innych i zmieniając swoje plany. Dorosłe Dzieci Alkoholików często przejawiają skłonność do poczucia odpowiedzialności za wszystko, co się dzieje wokół nich. Gdy zachodzi potrzeba wykonania dodatkowej pracy, chętnie zgłaszają się na ochotnika, a odmowa pomocy komuś, kto prosi o wsparcie, sprawia im trudność. Dla osób z syndromem Dorosłego Dziecka Alkoholika (DDA), odejście stanowi ogromne wyzwanie. Nienawidzą mówić "żegnaj" i często pozostają w bliskich związkach o wiele dłużej, niż byłoby to wskazane. Gdy ktoś bliski wyjeżdża, odczuwają lęk, że może to być na zawsze, i obawiają się, że nigdy więcej nie zobaczą tej osoby. Osoby dorosłe, które są Dorosłymi Dziećmi Alkoholików (DDA), są w stanie tworzyć szczęśliwe i satysfakcjonujące związki partnerskie, mimo trudności związanych z przeszłymi doświadczeniami w rodzinach alkoholowych. Badania prowadzone przez Bobkowicz-Lewartowską (2013) wykazały, że uczestnictwo w procesie terapeutycznym może znacząco wpłynąć na poprawę funkcjonowania w związku poprzez rozwój umiejętności interpersonalnych i komunikacyjnych. To dowodzi, że mimo trudności z przeszłością, DDA mają szansę na tworzenie pełnych, satysfakcjonujących relacji, które przyczyniają się do ich osobistego rozwoju i szczęścia. Według badań Chodkiewicza i Wilskiej (2008), zadowolenie z życia wśród osób z syndromem Dorosłego Dziecka Alkoholika (DDA) wykazuje istotny związek z czynnikiem zewnętrznym, jakim jest wsparcie społeczne. Oznacza to, że korzystanie z pomocy terapeutycznej lub grup wsparcia przynosi duże korzyści dla tych osób. Istnieje szereg instytucji i spotkań, takich jak terapia grupowa, które oferują wsparcie dla osób z DDA. Ponadto, pomocna może być również psychoterapia indywidualna, która pozwala skoncentrować się na indywidualnych potrzebach i wyzwaniach. DDA, skupiając dorosłe dzieci z rodzin alkoholowych, rozwinął się obecnie w wielu krajach na całym świecie. Ten ruch stał się przewodnikiem dla osób, które dorastały w rodzinach z problemem alkoholowym, wspierając ich w powrocie do zdrowia. Głównym celem DDA jest nauczanie nowych strategii myślenia, reakcji emocjonalnych i zachowań, które są kluczowe w życiu dorosłym. Lęk i poczucie osamotnienia, które często towarzyszą dorosłym dzieciom alkoholików, są efektem dzieciństwa, w którym czuli się oni wyobcowani i często piętnowani przez rówieśników. Przynależność do społeczności DDA ma na celu zmniejszenie tego poczucia osamotnienia poprzez wsparcie grupowe. Spotkania umożliwiają uczestnikom zidentyfikowanie problematycznych obszarów życia, zrozumienie przyczyn trudności oraz naukę skutecznych strategii radzenia sobie z nimi (Filipiak, 2017). Syndrom Dorosłego Dziecka Alkoholika (DDA) to zagadnienie, które wywołuje coraz większe zainteresowanie w społeczeństwie, zwłaszcza w kontekście rosnącej liczby osób spożywających alkohol w Polsce. Jednakże, nie wszystkie osoby wychowane w rodzinach alkoholowych wykazują objawy syndromu DDA, co dowodzi, że istnieje zróżnicowany potencjał rozwojowy tych osób. Korzystanie z pomocy terapeutycznej oraz grup wsparcia jest kluczowe dla osób z syndromem DDA, dostarcza wsparcia społecznego i umożliwia naukę nowych strategii radzenia sobie z trudnościami. Społeczność DDA staje się przewodnikiem dla osób z doświadczeniem dzieciństwa w rodzinach alkoholowych, oferując wsparcie grupowe i możliwość zmniejszenia poczucia osamotnienia poprzez dzielenie się doświadczeniami oraz strategiami radzenia sobie. Bibliografia Bielarczyk, K. (2017). Dorosłe dzieci alkoholików. Cermak, T. L., (2011). Czas na wyleczenie. Przewodnik. Droga do wyzdrowienia dla dorosłych dzieci alkoholików, tłum. P. Żak Chodkiewicz, J., & Wilska, A. (2008). Stan zdrowia, wsparcie społeczne i zadowolenie z życia Dorosłych Dzieci Alkoholików (DDA) korzystających z pomocy terapeutycznej. Alkoholizm i Narkomania, 21(2), 135-152. Filipiak, M., & w Lesznie, W. S. H. (2007). Świat dorosłych dzieci alkoholików. Przegląd Terapeutyczny, 2. Gąsior, K. (2008). Czynniki zagrażające rozwojowi dzieci w rodzinie z problemem alkoholowym na przykładzie Dorosłych Dzieci Alkoholików. Alkoholizm i Narkomania, 3, 247-262. Kałdon, B. M. (2015). Wybrane aspekty funkcjonowania dorosłych dzieci alkoholików w życiu społecznym. Seminare. Poszukiwania naukowe, 36(3), 95-106.Kim są Dorosłe Dzieci Alkoholików?
Lęk przed uczuciami
Lęk przed utratą kontroli
Lęk przed konfliktem
Nadmiernie rozwinięte poczucie odpowiedzialności
Lęk przed odrzuceniem
Czy Dorosłe Dzieci Alkoholików mogą tworzyć satysfakcjonujące związki pomimo przeszłości?
Korzyści terapeutyczne
